BRAVO ÖZBEK KARDEŞLERİMİZE!
34 milyon nüfusu ile Orta Asya’nın en kalabalık ülkesi olan kardeş Özbekistan’daki ilk CoVıD-19 vakası 15 Mart’ta yani Türkiye’den 4 gün sonra görüldü. Ancak erken alınan sıkı tedbirler sayesinde pandemi süreci, bizden çok daha başarılı bir şekilde yönetiliyor.
Buyrun, 23 Nisan 2020 tarihi itibariyle Özbekistan’nın Corona pandemisi verilerine birlikte bakalım:
– Vaka sayısı : 1.716
– Vefat eden : 7
– İyileşen : 450
Özbekistan’ın ilk Corona virüs vakası 15 Mart’ta tespit edildi. Taşkent’teki bir özel hastanenin sahibi olan doktor bir hanımefendi, iş gezisi için gittiği Fransa’dan döndükten 4 gün sonra yüksek ateş ve öksürük nöbetleri başlayınca yapılan Corona testi pozitif çıktı.
Tedaviye olumlu cevap vererek hızla iyileşen bu ilk hasta şanslıydı, ancak hoş geldin demek için ziyaretine geldiğinde, bilmeden o lanet virüsü bulaştırdığı doktor arkadaşı ise, maalesef Özbekistan’ın ilk can kaybı olarak kayıtlara geçti.
Kendi kalabalık nüfusunun yanı sıra, komşu ülkeler Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Afganistan ve Türkmenistan’la arasındaki onlarca kara ve demiryolu sınır kapısının yanı sıra, Taşkent ve diğer 12 Eyaletin uluslararası havaalanları sayesinde, her mevsimde yoğun bir yolcu trafiği yaşayan Özbekistan’ın Coronaya karşı yürüttüğü başarılı mücadele, pek çok ülke gibi, DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü)’nün de takdirini kazandı.
Özellikle, son bir haftadır vaka sayısı adeta uçuşa geçen Rusya’nın Özbekistan’a gıpta ettiğini bir Özbek dostumdan duydum.
İlk vakadan hemen sonra uygulanmaya başlanan tedbirlerden bazıları şunlar:
-16 Mart tarihinden itibaren kademeli olarak, okullar tatil edildi, toplu taşıma durduruldu, özel araçla trafiğe çıkış yasaklandı, acil olmadıkça ve maskesiz sokağa çıkış yasaklandı.
-Taşkent dahil dört şehirde hastane inşaatına başlandı, yeni kurulan 3 hastane pandemi hastanesine dönüştürüldü.
-Haber kanalları ve sosyal ağlarda toplumu paniğe sürükleyecek sahte haberlerin yayınlanmasını engellemeye yönelik cezai müeyyideler yürürlüğe girdi.
-16 Mart’tan itibaren toplu şekilde ibadet engellendi, Cuma namazı ve vakit namazlarının evde kılınmasına yönelik fetva yayınlandı
-19 Mart’tan itibaren toplu taşıma araçları azaltılmaya başlatıldı ve 22 Mart’tan itibaren tamamen kaldırıldı.
-21 Mart’ta tüm eğlence yerleri, restaurantlar ve gıda dışı tüm pazarlar kapatıldı.
-23 Mart’tan itibaren, düğün aile kutlamaları, cenaze merasimleri gibi halka açık tüm etkinlikler durduruldu.
-Özbekistan’ın tüm sınır kapıları yaya ve araç trafiğine (uluslararası yük taşımacılığı ve yabancı ülke vatandaşlarının çıkışı hariç) kapatıldı,
-Taşkent’teki tüm kuruluşların ana faaliyetlerini etkilemeden çalışanların izne çıkarılması ve kalanların da uzaktan çalışması yönünde karar alındı.
-24 Mart itibariyle Taşkent tüm giriş çıkışlara kapatıldı.
-25 Mart’tan itibaren, maskesiz sokağa çıkış yasaklanmış ve para cezası öngörülmüştür, ayrıca halka açık yerlerde 3’ten fazla kişinin bir arada bulunması yasaklanmıştır.
-30 Mart’tan itibaren özel araç kullanımı yasaklanmış ve sadece özel izni bulunan araçların trafiğe çıkmasına müsaade edilmiştir.
-1 nisandan itibaren 65 yaş üzeri vatandaşlara sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir.
-6 Nisan’da izolasyon kararı alındı, motorsiklet ve bisikletlerin kullanımı yasaklandı, mahalle pazarları ve alışveriş merkezlerinde bazı tedbirler alınması kaydıyla çalışmalarına izin verildi.
17 Nisan’da uygulanmaya başlayan kısıtlamalar:
-Yabancı vatandaşların vize süreleri 1 Haziran 2020 tarihine kadar otomatik olarak uzatıldı.
-Giyim, ev eşyaları, fideler, tohumlar gibi gıda dışı ürünlerin mobil mağazalar aracılığıyla, 2 metrelik sosyal mesafeyi korumak, sıhhi ve hijyenik şartları yerine getirmek koşuluyla çalışmasına izin verildi.
-Dağıtım hizmeti veren sürücüler koruyucu tulum, tıbbi eldiven ve maske kullanmalıdır.
-Özel hastanelere ve laboratuvarlara, 1 eylül 2020 tarihine kadar, koronavirüs enfeksiyonunun laboratuvar testi için ücretli tıbbi hizmetler sunma izni verilmiştir.
-Büyük marketler de dahil olmak üzere üretici pazarlarında, sosyal mesafeyi (2 metre) koruyan bir “zikzak” düzeni (borular, bantlar ve benzeri engeller aracılığıyla) kurulacaktır.
-Pazarların bütün girişlerinde “dezenfeksiyon tünelleri” ve “sıhhi direkler”, piyasa alanındaki karantina önlemlerinin gerekliliklerine uygunluğu sağlayacak dezenfeksiyon grupları oluşturulacaktır.
Epidemi Kapsamında Alınan Ekonomik ve Ticari Tedbirler
-Özbekistan Maliye Bakanlığı, enfeksiyonun yayılmasını kontrol etmek, düşük gelirli kişilere yönelik sosyal desteği genişletmek ve iş yerleri ve istihdama yönelik destek vermek için 1 milyar dolarlık krizle mücadele fonu açıkladı.
-İlaç ve tıbbi cihaz ithalatı kolaylaştırıldı, temel tüketim malları ithalatına vergi muafiyeti getirildi; et, süt ürünleri, un, yağ, şeker, kişisel bakım ve temizlik ürünleri gibi bazı temel ihtiyaç ürünlerinin gümrük ve tüketim vergilerine yıl sonuna kadar muafiyet getirildi.
-Bazı vergilere muafiyet, indirim ve erteleme sağlandı. Özbekistan Merkez Bankası’nca alınan kararlar ile ticari bankaların kredi yapılandırması kolaylaştırıldı.
– Karantina döneminde, yaşlılara ve engelli kişilere 18 çeşit temel gıda ve hijyen ürünü ücretsiz olarak sağlanacak.
-Karantina döneminde emeklilerin banka kartlarından komisyon tahsil edilmeyecektir.
-Ayrıca Devlet; çalışanları, emeklileri, üreticileri ve tüm ticari kuruluşları doğrudan etkileyen pek çok tedbir ve destek uygulamasını hayata geçirerek, Özbekistan vatandaşlarının Corona virüsten kaynaklanan kayıp ve sıkıntılarına katkı sağlamaya çalışmaktadır.
Başta, Dünyanın her yerinde olduğu gibi, insanlığın Coronaya karşı verdiği bu amansız savaşın gerçek kahramanları olan hekimler ve sağlık çalışanları olmak üzere, Özbekistan Devlet Başkanı sayın Şevket Mirziyoyev, Bakanlar ve tüm Eyalet Valilerinin (aynı zamanda Belediye Başkanı) koordineli bir şekilde yürüttükleri mücadele tabii ki çok önemli.
Ancak alınan tedbirlere ve uygulanan kısıtlamalara harfiyen uyarak, bu mücadeleye azami katkı sağlayan Vatandaşların bu başarı öyküsündeki paylarını da göz ardı edemeyiz.
İşte bu yüzden diyorum ki; “Bravo Özbek Kardeşlerimize!” İnşallah siz de, biz de, tüm insanlık da bu illetten tez zamanda kurtuluruz.
Coronadan ırak, sağlıklı ve huzurlu günler diliyorum.
Özbekistan’dan selam ve sevgilerimle.
Zafer KARADAĞ
www.harclik.net
23 Nisan 2020, Taşkent
Follow
